هفت راه ساده برای حفاظت از ایده
وقتی کسب‌وکاری رشد می‌کند، فرایند متقاعدسازی یا pitching دشوارتر می‌شود. درواقع زمانی که مالک کسب‌وکار به دنبال سرمایه‌گذار، مشتریان جدید یا حتی کارمندان جدید می‌گردد، باید به‌طور مکرر جزئیاتی را درباره شرکت در اختیار دیگران قرار دهد.
سرقت ایده یکی از دغدغه‌های همیشگی بسیاری از مالکان کسب‌وکارهایی است که خود را پیشگام بازار می‌دانند. چرا که ممکن است یکی از رقبا ایده آن‌ها را ربوده و از آن به نفع خود استفاده کند و درنتیجه گزینه‌های کسب‌وکار را محدود سازد.
لیکن نکته جالب این است که بیشتر مردم هیچ علاقه‌ای به دزدیدن ایده دیگران و تبدیل آن به یک کسب‌وکار چند میلیون دلاری ندارند. این مساله به‌خصوص در مورد سرمایه‌گذاران مصداق دارد چرا که اگر چنین کاری کنند خوش‌نامی‌شان به‌شدت زیر سوال می‌رود. آن‌هایی که می‌خواهند کسب‌وکاری را راه‌اندازی کنند معمولا ایده‌های متعددی دارند و به دنبال سرمایه می‌گردند تا این ایده‌ها را به واقعیت تبدیل کنند، درست مثل شما. بااین‌حال، اگرچه بیشتر مردم به دنبال سرقت ایده‌های شما نیستند، ولی همچنان احتمال سرقت وجود دارد. شما می‌توانید با دنبال کردن روش‌های زیر تا حدی مانع از سرقت ایده‌هایتان به هنگام در میان گذاشتن آن با دیگران شوید.
۱-اطلاعات بیش‌ازاندازه ندهید
یکی از بهترین راه‌ها برای حفاظت از ایده، این است که فقط اطلاعاتی را ارایه کنید که کاملا ضروری هستند. اگر ایده‌ای را برای یک مشتری بالقوه توضیح می‌دهید، فقط جزئیات ضروری برای آشنا شدن با آن ایده را در اختیار او قرار دهید. نیازی نیست که تک‌تک جزئیات را توضیح دهید. برای مثال، اگر گفتن اینکه کالا یا خدمت شما چه نیازی را برآورده می‌کند کافی است، دیگر توضیح ندهید که محصولتان چگونه کار می‌کند. البته در اینجا یک استثنا وجود دارد و آن هنگام متقاعد ساختن سرمایه‌گذاران یا وام‌دهندگان است. این افراد معمولا تمایل دارند قبل از ریسک مالی، تمامی جزئیات را درباره محصول شما بدانند.
۲-از توافقنامه‌های محرمانه (عدم افشا) استفاده کنید
توافقنامه محرمانه می‌تواند به حفظ ایده شما قبل از افشای آن در مقابل همکاران و سایر شرکا کمک کند. لیکن لازم به ذکر است که بسیاری از سرمایه‌گذاران صرف‌نظر می‌کنند از امضا کردن قرارداد قبل از اینکه شما بخواهید در مورد ایده‌تان با آن‌ها صحبت کنید چنین قراردادی را امضا کنند. ازآنجاکه کفه ترازوی قدرت به سمت آن‌هاست لازم است از این قسمت صرف‌نظر کنید. این مساله در مورد مشتریان بالقوه نیز مصداق دارد. در چنین شرایطی می‌توانید بدون وجود الزامی به امضا قرارداد، خیلی ساده یک بند درباره حفظ اطلاعات محرمانه در طرح کسب‌وکارتان در نظر بگیرید.
۳-برای ثبت موقت اختراع خود اقدام کنید
ممکن است ثبت اختراع هزینه زیادی داشته باشد و استارت‌آپ توانایی پرداخت آن را نداشته باشد. درنتیجه می‌توانید ایده‌تان را به‌صورت موقت ثبت کنید. در این صورت، وقتی ایده‌تان را برای دیگران بازگو می‌کنید، می‌توانید به مدت یک سال از آن حفاظت کنید. اما بعدازاین یک سال، ثبت موقت باطل می‌شود و امکان تمدید آن‌هم وجود ندارد.
۴-نام تجاری خود را ثبت کنید
نام تجاری می‌تواند کمی بیشتر به حفظ ایده شما کمک کند، چرا که نام شرکت معمولا با ایده شرکت ارتباط نزدیکی دارد. همچنین با استفاده از نام تجاری می‌توانید در صورت بروز مشکلات حقوقی، از ایده خود بیشتر حفاظت کنید. سندی که معرف ثبت‌نام تجاری شماست درواقع مستندات اثبات می‌کند که ایده کسب‌وکار شما در زمان معینی فعال بوده است. درنتیجه اگر شخص دیگری سعی کند این واقعیت را کتمان کند می‌توانید با این اسناد تاریخ دقیق فعال بودن ایده خود را نشان دهید.
۵-درباره گیرندگان تحقیق کنید
فرقی نمی‌کند بخواهید ایده‌تان را برای یک سرمایه‌گذار بالقوه افشا کنید یا برای یک مشتری احتمالی، یا یک پیمانکار. درهرصورت باید درباره آن فرد یا شرکت تحقیق کنید. این روزها اطلاعات به‌سادگی در دسترس هستند، بنابراین می‌توانید قبل از تصمیم‌گیری درباره رابطه تجاری با دیگران، درباره خوش‌نامی آن‌ها تحقیق کنید. ببینید آیا آن‌ها قبلا با شرکای دیگر اختلاف حقوقی داشته‌اند یا خیر، و اطمینان حاصل کنید طرف مقابل در حوزه فعالیت خودش خوش‌نام باشد.
۶-به ندای درونی‌تان گوش کنید
در کنار تحقیقاتی که انجام می‌دهید ندای درونی‌تان بسیار اهمیت دارد. گاهی وقتی در شرایطی قرار می‌گیرید که با کمی مخاطره همراه است، اغلب صدای زنگ‌های هشدار بلند می‌شود. وقتی می‌بینید کسی بسیار علاقه‌مند است که تمام جزئیات کسب‌وکارتان را برایش تعریف کنید، از خود سوال کنید انگیزه او چیست؟ آیا می‌خواهد سرمایه‌گذاری کنید؟ یا آنکه صرفا کنجکاو است؟ آیا ممکن است پولش در جیبش سنگینی کرده باشد و فقط منتظر باشد ایده خوبی جلوی راهش قرار گیرد و شروع کند؟ اینجاست که تجربه به کمک شما می‌آید. اگر مخاطب شما کسی است که سال‌ها در دنیای کسب‌وکار تجربه دارد و خودش دارای چندین شرکت فعال و بزرگ است احتمالا نیازی ندارد ایده کس دیگری را سرقت کند. اما اگر مخاطب شما تازه‌کار است بهتر است تا زمانی که انگیزه او برایتان مشخص نشده اطلاعات زیادی به او ندهید.
۷-همه‌چیز را مکتوب کنید، همه‌چیز را
تا آنجا که می‌توانید همه‌چیز را مکتوب کنید و این اسناد را در جای مطمئنی نگه‌داری کنید. وقتی همه‌چیز مکتوب باشند در صورت بروز هر مشکلی می‌توانید مالکیت ایده خود را اثبات کنید. در هرجایی که جزئیات کسب‌وکارتان را افشا می‌کنید، بحث‌هایی را که ردوبدل می‌شوند مستند کنید. با این کار اگر بحث‌های شما در جای دیگری درز پیدا کند می‌توانید از این اسناد استفاده کنید.
درواقع احتمال اینکه ایده شما ربوده شود بسیار کم است. اگر همواره از سرقت ایده‌تان بترسید، توانایی‌تان برای فروش ایده محدود می‌شود. سرمایه‌گذار یا مشتری که کار با شما را نمی‌پذیرد، ممکن است به‌واقع کس دیگری را در صنعت بشناسد که دقیقا بخواهد با شخصی مثل شما و با همان محصولات شما کار کند. بنابراین اگر مانع از شکل‌گیری این تعاملات شوید شاید فرصت‌های بسیار بزرگی را از دست بدهید.
علاوه بر این، ترس شما مانع از آن می‌شود که از دیگران بازخورد بگیرید. وقتی ایده‌تان را با فرد جدیدی در میان می‌گذارید، آن‌ها نظرات خود را در اختیار شما قرار می‌دهند و این نظرات به بهبود ایده شما کمک می‌کنند. اما اگر هیچ‌وقت درباره کسب‌وکارتان با دیگران صحبت نکنید این فرصت را از دست خواهید داد.
اگر به‌واقع از دزدیده شدن ایده‌تان می‌ترسید، چند مورد از کارهای فوق را انجام دهید تا کمی آرامش پیدا کنید. با این کار امنیت ایده‌تان بیشتر می‌شود. تعداد کمی از افراد علاقه‌مند هستند ایده‌های دیگران را سرقت کنند و آن‌ها را خودشان اجرا کنند. درواقع به نظر می‌رسد افراد زیادی وجود دارند که ایده‌هایشان هرگز به مرحله عمل نمی‌رسد. بنابراین به اختراع خود افتخار کنید، اما آن را فقط با افرادی در میان بگذارید که بتوانند به شما کمک کنند تا ایده‌تان به واقعیت تبدیل شود.
